Karolina Głowacka

Jak powstaje złoto? Jak człowiek zmienia klimat? Dlaczego w lato jest ciepło? #01 LAMU’22

Wraca LAMU! Drugi sezon. Dzieci pytają – naukowcy odpowiadają. Zaczynamy letnią przygodę. Odcinek pierwszy, pod hasłem: Ziemia 00:40 Jak powstaje złoto? Skąd się je wydobywa?Pyta: Kalinka, 11 latOdpowiada: dr Jan Krawczewski z Państwowego Instytutu Geologicznego 5:40 Dlaczego w zimę jest zimno, a w lato ciepło?Pyta: Mela, 6 latOdpowiada: Marta Kopeć z meteo.pl 9:45 Jak to…

Read More

Islam i dżihad – czy są nierozłączne? O początkach działalności Mahometa [E101]

Kiedy na świat przychodził przyszły założyciel islamu, żyjący na Półwyspie Arabskim koczownicy byli politeistami. Ze względu na brak współczesnych źródeł pisanych trudno dokładnie opisać panteon bóstw. Wiemy natomiast, że jednym z ważniejszych, a być może najważniejszym, był Allah. Mahomet, choć rzecz jasna nie był wynalazcą monoteizmu, a wpływy judaizmu i chrześcijaństwa były na Półwyspie widoczne,…

Read More

Człowiek kontra biologia. Czy będziemy żyć wiecznie? [E100]

Debata na żywo zorganizowana z okazji setnego odcinka Radia Naukowego. Wielkie święto, spotkanie w fenomenalnym gronie. Na ile jesteśmy w stanie jako gatunek wyrwać się prawom natury: starzeniu, chorobom dziedzicznym, zużywaniu się ciała… Co potrafimy technicznie, co będziemy umieli być może w przyszłości, co nam wolno pod względem etycznym? Goście: prof. Wojciech Dragan, Katedra Psychologii…

Read More

Minimózgi w probówkach – jak nauka chce pokonać choroby neurodegeneracyjne? [E99]

„Mózg w probówce” to niewielki kawałeczek tkanki, który potrafi rosnąć i samoorganizować się. Oficjalniej nazywa się organoidem. – Nie można go porównać do dorosłego uorganizowanego mózgu, ale dla nas naukowców to perfekcyjny model – mówi w Radiu Naukowym prof. Maciej Figiel, kierownik Zakładu Neurobiologii Molekularnej w Instytucie Chemii Bioorganicznej PAN. Na takich mózgach w probówce…

Read More

Ekstremalnie szybki internet – 6G wystrzeli cywilizację na inny poziom? [E98]

Jeszcze w Polsce nie wszędzie mamy 5G, a naukowcy już pracują nad kolejną generacją technologii komunikacji mobilnej. Przed nami 6G! Wszystko po to, żeby zaspokoić gigantyczne potrzeby ludzkości na możliwości przesył danych. – Przy czym to nie jest tak, że kolejna generacja wykorzystuje zupełnie inne zasady, to jest ewolucja – mówi w Radiu Naukowym dr…

Read More

Kosmici – czy naukowcy znajdą życie pozaziemskie? [E97]

Czerwona planeta nie zawsze była taka całkiem czerwona. – Wczesne Mars i Ziemia, mniej więcej do 3,8 mld lat temu, były bardzo podobne do siebie. Na obu były jeziora, rzeki, wystające kawałki skał, wybuchały wulkany. Warunki z punktu widzenia mikroorganizmu były praktycznie nierozróżnialne – opowiada w Radiu Naukowym dr Anna Łosiak, geolożka planetarna z Instytutu…

Read More

Religia – czy superkomputer przewidzi sekularyzację społeczeństw? [E96]

Pomyślelibyście, że poziom religijności społeczeństw może przewidywać superkomputer? A takie rzeczy dzieją się na Uniwersytecie w Białymstoku. Po kolei. Teorie sekularyzacji zakładają, że proces ten dzieje się w pewnym tempie, przy istnieniu konkretnych warunków. Badacze uważają, że wpływ na religijność ma niepokój, niepewność – te mają wzmacniać zachowania i przekonania religijne. – I teraz, jest…

Read More

Psychodeliki – narkotyki czy potencjalne leki dla umysłu? [E95]

Substancje psychodeliczne wzmacniają komunikację między obszarami mózgu, które niekoniecznie kontaktują się ze sobą na co dzień. To pozwala w nowy sposób spojrzeć na różne sprawy – mówi w Radiu Naukowym Paweł Orłowski, doktorant w Instytucie Biologii Doświadczalnej im. M. Nenckiego PAN. Wraz z m.in. dr. hab. Michałem Bolą niedawno opublikowali w Journal of Psychopharmacology wyniki…

Read More

Projekt OGLE – jak Polacy wyznaczali standardy w światowej astronomii [E94]

Najpierw OGLE miało znaleźć ciemną materię. Pomysł był taki, że dzięki długotrwałej obserwacji wielu gwiazd uda się zaobserwować zjawisko mikrosoczewkowania grawitacyjnego wywołanego obiektami zbudowanymi z ciemnej materii. – Natura okazała się bardziej skomplikowana – przyznaje prof. Andrzej Udalski z Obserwatorium Astronomicznego Uniwersytetu Warszawskiego i szef projektu OGLE (The Optical Gravitational Lensing Experiment – Eksperyment Soczewkowania…

Read More

Czarne dziury – portale do innych wszechświatów czy obiekty najprostsze? [E93]

Czarne dziury to obiekty zbudowane z czystej grawitacji. A grawitacja – jak nas nauczył Einstein – to geometria. Czyż to nie fascynujące? Z drugiej strony, czarne dziury są na tyle proste, że do ich opisu wystarczą dwie liczby: masa i moment pędu. A „z trzeciej strony”, być może będą mogły nam opowiedzieć o tajemnicach samych…

Read More