człowiek

Ciekawość – cnota czy grzech? [E185]

Ciekawość to zmaganie się z podwójnym oporem: z oporem materii […] i z moim oporem wewnętrznym – mówi w Radiu Naukowym ks. prof. Michał Heller. Zrozumienie jakiegoś zjawiska niejednokrotnie wiąże się z dużym wysiłkiem intelektualnym. Jak wskazuje ks. prof. Heller, jest w tym odcień pychy: oto ja chcę zrozumieć, by udowodnić sobie, że potrafię. Włożony…

Read More

Czytanie z kości – ile informacji kryją ludzkie szczątki? [E180]

W trakcie badań archeologicznych naukowcy często trafiają na ludzkie szczątki: całe szkielety, pojedyncze kości, zęby. Na takim stanowisku wykopaliskowym przydaje się antropolog. – Kości stanowią bardzo duży rezerwuar informacji – podkreśla dr Joanna Rogóż, antropolożka z Instytutu Archeologii Uniwersytetu Rzeszowskiego. Rozmawiamy o odczytywaniu historii z ludzkich szczątków. Bywa też, że nie trzeba archeologów. – Zdarza…

Read More

Ludzie i roboty – czy maszyna może być dla nas autorytetem? [E171]

Roboty humanoidalne wcale nie są lubiane – zauważa dr Konrad Maj – Nasza interakcja  z nimi jest trochę dziwna, bo balansujemy ciągle na granicy: czy to jest człowiek, czy to jest maszyna?  – dodaje. Dr Maj jest psychologiem społecznym, kierownikiem Centrum Innowacji Społecznych i Technologicznych HumanTech na Uniwersytecie SWPS w Warszawie. Zajmuje się relacjami ludzi…

Read More

Wyjście z Afryki – skąd naukowcy wiedzą kiedy, jak i gdzie migrował Homo sapiens? [E161]

Wiemy, że człowiek wyewoluował w Afryce. Gdzie dokładnie? Kiedy? Tu ostrych granic nie ma. – Nie możemy się brać od jednego Adama i jednej Ewy – mówi dr Martyna Molak-Tomsia z Laboratorium Paleogenetyki i Genetyki Konserwatorskiej w Centrum Nowych Technologii Uniwersytetu Warszawskiego.– Ludzie mają potrzebę prostych odpowiedzi, ale w biologii to tak nie działa –…

Read More

Fakty i mity o hormonach – jak bardzo zależy od nich nasze zdrowie i zachowanie? [E160]

Przy produkcji spermy bardzo ważny jest nie tylko testosteron, ale także odpowiedni poziom estrogenów – przypomina w Radiu Naukowym dr Alicja Puścian, neurobiolożka zachowania z Instytutu Nenckiego PAN. Naukowczynię poprosiłam o porządkującą rozmowę na temat hormonów, bo to jeden z tematów aż nadto obrosły mitami i nadinterpretacjami. Estrogeny pełnią daleko więcej funkcji niż te związane…

Read More

Z czego składa się kupa? Skąd się biorą smarki w nosie? Odc. 2 LAMU’23

W tym odcinku LAMU eksplorujemy tajemnice naszych ciał. Bardzo Was interesowały różne szczegóły… 0:39 Część I – nos i gardło O pytania dotyczące obszary laryngologicznego odpowiada dr hab. Wojciech Kukwa, kierownik Oddziału Otolaryngologicznego Szpitala Czerniakowskiego, wykładowca na Warszawskim Uniwersytecie Medycznym2:11 Dlaczego człowiek kaszle? Jaś, 7 lat4:08 Skąd się biorą smarki w nosie? Witek, 7 lat….

Read More

Skąd się biorą siuśki? Dlaczego jak jest gorąco, to nie chce się jeść? #05 LAMU’22

Oto już połowa sezonu LAMU! Odcinek piąty, którego hasłem przewodnim jest: CZŁOWIEK 0:37 Z czego i gdzie pochodzą siuśki?Pyta: Hela, 5 latOdpowiada: prof. Piotr Radziszewski, urolog, Warszawski Uniwersytet Medyczny 5:29 Czemu nasz głos na nagraniach wydaje się inny?Pyta: Zosia, 9 latOdpowiada: dr hab. Ewelina Sielska-Badurek, foniatra, audiolog, Warszawski Uniwersytet Medyczny 10:14 Dlaczego jak jest gorąco…

Read More

Ekstremalnie szybki internet – 6G wystrzeli cywilizację na inny poziom? [E98]

Jeszcze w Polsce nie wszędzie mamy 5G, a naukowcy już pracują nad kolejną generacją technologii komunikacji mobilnej. Przed nami 6G! Wszystko po to, żeby zaspokoić gigantyczne potrzeby ludzkości na możliwości przesył danych. – Przy czym to nie jest tak, że kolejna generacja wykorzystuje zupełnie inne zasady, to jest ewolucja – mówi w Radiu Naukowym dr…

Read More

Strach, lęk, fobie – jak boi się mózg i czy można tym sterować? [E84]

Gdzie mieszka strach w naszym mózgu? – Jest kilka struktur, które wydają się szczególnie ważne. To kora przedczołowa, hipokamp i ciało migdałowate – wymienia prof. Ewelina Knapska, kierowniczka Pracowni Neurobiologii Emocji, Instytut Biologii Doświadczalnej im. Marcelego Nenckiego PAN. Przy czym, uwaga: – Wszelkie nasze wspomnienia, czy reakcje nie są kodowane w pojedynczej strukturze. To są…

Read More

Ewolucja języka – który Homo wypowiedział pierwsze zdanie? [E73]

Czy neandertalczycy potrafili mówić? Najprawdopodobniej tak! – Stosunkowo do niedawna uważano, jest zbyt mało dowodów, żeby przesądzić tę kwestię – mówi w Radiu Naukowym prof. Bogusław Pawłowski, jeden z najbardziej uznanych badaczy ewolucji człowieka. – Dzisiaj jest już na tyle dużo dowodów natury anatomicznej, dowodów związanych z artefaktami, które neandertalczyk pozostawił po sobie, co do…

Read More