fizyka

Deficyt antymaterii – dlaczego istnieje raczej coś niż antycoś? [E148]

Dlaczego istnieje raczej coś niż nic? Z takim, niebanalnym przyznacie, pytaniem wybrałam się do Chorzowa, do prof. Jana Kisiela, lidera zespołu badawczego „Fizyka jądrowa w badaniach oddziaływań i jej zastosowania” w Instytucie Fizyki Uniwersytetu Śląskiego. – Jak się domyślam, zmierzamy do pytania o dlaczego mamy materię, a niemal nie mamy antymaterii? – profesor przejrzał mnie…

Read More

Świat obiektów najmniejszych – kwarki, gluony i oddziaływania silne [E147]

Model standardowy to nasze wyobrażenie o tym, jak poukładany jest wewnętrznie świat obiektów elementarnych – mówi w Radiu Naukowym prof. Barbara Badełek z Wydziału Fizyki Uniwersytetu Warszawskiego. – Zadziwiające jest to, jak dobrze zgadza się on z doświadczeniem. W tle musi być coś naprawdę zgodnego z rzeczywistością, prawdą przez duże „P”, skoro tak świetnie oddaje…

Read More

Synchrotron Solaris – potężne narzędzie polskiej nauki [E136]

Funkcjonujemy dzięki zasilaniu przez promieniowanie elektromagnetyczne ze Słońca. W związku z tym wiedza, jak materia oddziałuje z promieniowaniem elektromagnetycznym, jakie mechanizmy są generowane przez  nie generowane,  jest niezwykle ważna – podkreśla w Radiu Naukowym prof. Marek Stankiewicz, dyrektor Narodowego Centrum Promieniowania Synchrotronowego Solaris. – Promieniowanie elektromagnetyczne jest tutaj wykorzystywane jako taka sonda, którą możemy zajrzeć…

Read More

Filozofia fizyki – czy fizycy wiedzą co robią? [E130]

Zaczytywanie się w filozofach zmieniło plany życiowe młodego Wojciecha Sadego. –  To mnie wypchnęło poza obręb fizyków – opowiada dziś filozof, profesor na Wydziale Humanistycznym Uniwersytetu Śląskiego. Jako student fizyki, zaczął się zastanawiać, jak to jest, że do różnych obszarów rzeczywistości używa się różnych teorii. Skutecznie i praktycznie, ale jednak niespójnie. – Jak jest naprawdę?…

Read More

Materiały kwantowe – rewolucja technologiczna tuż za rogiem? [E111]

Grafen – na pewno o nim słyszeliście. Ten bodaj najsłynniejszy nowoczesny materiał jest tzw. materiałem kwantowym. Właśnie takie materiały mogą wprowadzić nas na nowy poziom rozwoju technologicznego. – Za pojęciem „materiały kwantowe” stoi nowa jakość. Fizyka kwantowa manifestuje się w nich w sposób makroskopowy –  mówi w Radiu Naukowym prof. Anna Dyrdał z Wydziału Fizyki…

Read More

Materia międzygwiazdowa – jak tworzą się nowe gwiazdy? [E107]

W materii międzygwiazdowej jest zapisana historia galaktyki. Ale materia ta jest też potrzebna do przyszłości galaktyki, do formowania gwiazd – mówi w Radiu Naukowym prof. Michał Michałowski, astronom z Instytutu Obserwatorium Astronomiczne Uniwersytet Adama Mickiewicza w Poznaniu. Prof. Michałowski bada galaktyki, między inni przyglądając się uważnie temu, co zwykle naszej uwadze umyka: gazowi i pyłowi….

Read More

Ciemna materia – czy polski fizyk przełamie impas w poszukiwaniach niewidzialnych cząstek? [E104]

Niedługo minie wiek odkąd rozmawiamy o ciemnej materii. Wszystko zaczęło się od obserwacji Fritza Zwicky’ego. Zauważył, że galaktyki w gromadzie poruszają się „za szybko” – dużo szybciej niż powinny.  – W związku z tym wydawało się, że nie ma siły, żeby utrzymać te galaktyki w danej gromadzie. A one w „magiczny sposób” są połączone –…

Read More

Pada, a miało być słońce? Dlaczego prognoza pogody czasem nie działa [E102]

Można powiedzieć, że meteorolog zawodowo zajmuje się bujaniem w chmurach, a rozmowy z nim o pogodzie nigdy nie są nudne – żartuje Marta Kopeć, fizyczka atmosfery z ICM meteo. Razem z Bartoszem Niezgódką, osobą odpowiedzialną za informatyczna stronę serwisu, opowiadają w Radiu Naukowym o nowoczesnym prognozowaniu pogody. – Współczesne prognozy są oparte na modelach numerycznych….

Read More

Czarne dziury – portale do innych wszechświatów czy obiekty najprostsze? [E93]

Czarne dziury to obiekty zbudowane z czystej grawitacji. A grawitacja – jak nas nauczył Einstein – to geometria. Czyż to nie fascynujące? Z drugiej strony, czarne dziury są na tyle proste, że do ich opisu wystarczą dwie liczby: masa i moment pędu. A „z trzeciej strony”, być może będą mogły nam opowiedzieć o tajemnicach samych…

Read More

Kryptografia kwantowa – jak fizyka chroni przed podsłuchami? [E90]

Z fizyką kwantową przyszła możliwość przetwarzania informacji w inny sposób. W szczególności, jeśli chodzi o ochronę danych – mówi w Radiu Naukowym prof. Artur Ekert, współtwórca kryptografii kwantowej, pracujący na Uniwersytecie w Oxfordzie i Narodowym Uniwersytecie Singapuru. – Budując bezpieczeństwo szyfru na bazie praw fizyki odchodzimy pewnego stereotypu, że to wszystko jest matematyka, że to…

Read More