nauka

Ciekawość – cnota czy grzech? [E185]

Ciekawość to zmaganie się z podwójnym oporem: z oporem materii […] i z moim oporem wewnętrznym – mówi w Radiu Naukowym ks. prof. Michał Heller. Zrozumienie jakiegoś zjawiska niejednokrotnie wiąże się z dużym wysiłkiem intelektualnym. Jak wskazuje ks. prof. Heller, jest w tym odcień pychy: oto ja chcę zrozumieć, by udowodnić sobie, że potrafię. Włożony…

Read More

Klonowanie ludzi, eksperymenty na zwierzętach – moralne granice nauki [E139]

Początek naszej euroatlantyckiej tradycji myślenia o etyce badań naukowych symbolicznie, historycznie wyznacza tzw. proces norymberski lekarzy zaangażowanych w prowadzenie badań nazistowskich m.in. w obozach koncentracyjnych – mówi w  Radiu Naukowym dr Joanna Rożyńska, specjalistka bioetyki z Centrum Bioetyki i Bioprawa Uniwersytetu Warszawskiego, członkini licznych bioetycznych ciał doradczych w tym Światowej Organizacji Zdrowia. W odcinku rozmawiamy…

Read More

Czy człowiek może zrozumieć Wszechświat? [DEBATA]

Z okazji zbliżających się pierwszych urodzin Radia Naukowego zorganizowaliśmy pierwszą Debatę RN, na żywo z udziałem publiczności i transmisją wideo. Gościny udzieliła nam wspaniała Big Book Cafe. Spotkanie odbyło się 9 grudnia 2021 r . Oto nasz punkt wyjścia: Gatunek jakim jesteśmy, Homo sapiens, ewoluował w konkretnych warunkach. Nasze mózgi są przystosowane do zdobywania pokarmu,…

Read More

Umysł matematyczny: dlaczego ludzie potrafią całkować, a szympansy nie? [E66]

Umiejętności matematyczne z grubsza można podzielić na dwa główne rodzaje. – Takie, które wymagają długotrwałego treningu w szkole i takie, które pojawiają się spontanicznie w naszym rozwoju, a co poniektórzy powiedzą odważnie, że są wrodzone. Te drugie miałyby być też charakterystyczne dla zwierząt – mówi w Radiu Naukowym dr hab. Mateusz Hohol, neurokognitywista, badacz poznania…

Read More

Historia nauki – kto i kiedy zaczął szukać praw przyrody [E63]

Zjawiska niepojęte dla człowieka: burze, zaćmienia najłatwiej było tłumaczyć boskim gniewem. Aż tu w starożytnej Grecji znalazła się grupka ludzi, którzy pomyśleli inaczej. – Nazywali się Tales, Anaksymander, Anaksymenes. U nich po raz pierwszy w znanej nam historii ludzkości, pojawił się obraz świata, który nie podlega oddziaływaniu ze strony sił boskich, magicznych. Czytamy u Talesa…

Read More

I Ty potrzebujesz naukowczyń, czyli czemu ma znaczenie kto zadaje pytania [E62]

– Nauka to nie jest kostyczne, zimne przedsięwzięcie. To przedsięwzięcie z gruntu kreatywne: musimy stawiać hipotezy, mieć świeże spojrzenie. I kiedy pomyślisz o tym z tej perspektywy, okazuje się, że osoba naukowca czy naukowczyni staje się kluczowa – mówi w Radiu Naukowym dr Alicja Puścian, neurobiolożka zachowania z Instytutu Biologii Doświadczalnej im. Marcelego Nenckiego PAN…

Read More

„A Ty wiesz, że geny można przenosić między organizmami?” Magdalena Fikus o nauce swojej młodości [E25]

Na studia poszła kiedy umarł Stalin, zaczynała je w Odessie. Potem była Moskwa, a na ostatni rok wróciła do Polski. Miała staż na Standfordzie. Na jej oczach biofizyka i genetyka rozwijały się w błyskawicznym tempie. Była świadkiem rozwoju kontrowersji i społecznych lęków wobec inżynierii genetycznej. Wiele lat życia poświęciła na popularyzację wiedzy i nauki. Prof….

Read More